بر اساس گزارشی که روز دوشنبه توسط یک آژانس بین المللی حقوق بشر منتشر شد، دولت کوبا مسئول مرگ یک فعال سیاسی برجسته در سال 2012 بود که جنبشی را سازماندهی کرده بود که به دنبال وادار کردن دولت به دادن آزادی بیشتر بود.
این فعال، اسوالدو پایا، در یک تصادف رانندگی مشکوک در شرق کوبا کشته شد که خانواده و حامیانش همیشه بر این باور بودند که توسط دولت ایجاد شده است.
در زمان مرگش، آقای پایا، 60 ساله، یکی از برجسته ترین اعضای اپوزیسیون کوبا بود که به دلیل رهبری یک کمپین مردمی در پشت همه پرسی که به کوبایی ها حق انتخاب کشور را می داد، توجه بین المللی را به خود جلب کرد. نظام سیاسی
بسیاری آقای پایا را تنها فردی می‌دانستند که شانس تبدیل شدن به یک رقیب دموکراتیک رژیم و هموار کردن راه را برای یک دولت نماینده‌تر دارد.
مقامات کوبا گفته بودند که این تصادف پس از آن رخ داد که آنخل کارومرو، سیاستمدار جوان اسپانیایی که در حال رانندگی خودرویی بود که آقای پایا در آن سفر می کرد، کنترل خود را از دست داد و به درخت برخورد کرد. آقای کارومرو بعداً به دلیل قتل از طریق وسیله نقلیه دستگیر و به چهار سال زندان محکوم شد.
اما تحقیقات مستقل که تکمیل و بررسی شواهد و شهادت چندین شاهد یک دهه به طول انجامید، با یافته های دولت در تناقض است. بر اساس گزارش کمیسیون حقوق بشر بین آمریکایی که نقض حقوق بشر در سراسر نیمکره کره زمین را مشاهده و بررسی می کند و بخشی از سازمان کشورهای آمریکایی است، خودروی آقای پایا با یک خودروی رسمی دولتی برخورد کرد و باعث تصادف شد. .
یک مسافر دیگر به نام هارولد سپرو، یک فعال حقوق بشر نیز کشته شد.
کمیسیون “شواهد جدی و کافی برای نتیجه گیری اینکه ماموران دولتی در مرگ این دو مرد مشارکت داشته اند” یافت. هر دو مورد خشونت، آزار و اذیت، تهدید، سوء قصد به جان خود و در نهایت تصادف اتومبیل که منجر به مرگ آنها شد، قرار گرفتند.
مقامات کوبا بلافاصله به درخواست ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند. این جزیره از شرکت در سازمان کشورهای آمریکایی که کشورهای سراسر قاره را گرد هم می‌آورد و رائول کاسترو، رئیس‌جمهور سابق، زمانی «ابزار سلطه امپریالیستی» نامیده بود، حذف شد. قطعنامه سال 2009 تعلیق را لغو کرد، اما کوبا هرگز به آن ملحق نشد.
آقای پایا بنیان‌گذار و رهبر جنبش آزادی‌بخش مسیحی بود، حزبی ناراضی که برای دموکراسی چند حزبی در جزیره تلاش می‌کرد، که بیش از شش دهه توسط یک رژیم کمونیستی مستبد اداره می‌شد.
تلاش‌های او در اواخر دهه 1990 در پروژه وارلا، طوماری که خواستار برگزاری همه‌پرسی ملی برای بازنگری نظام حاکم، از جمله انتخابات آزاد، آزادی بیان و عفو زندانیان سیاسی بود، به اوج خود رسید. این پیشنهاد نشان‌دهنده توبیخ سرزنش‌آمیز برای چنگال آهنینی بود که فیدل کاسترو، رهبر وقت آن کشور، بر کوبا داشت.
در پاسخ، مقامات فعالان وارلا را بازداشت و برخی از امضاکنندگان طومار را مجبور به لغو امضای خود کردند. در گزارش کمیسیون آمده است که آقای پایا “تحت نظارت و آزار دائمی قرار داشت.” تلاش برای برگزاری همه پرسی در نهایت شکست خورد.
در این گزارش آمده است که پس از تصادف اتومبیل، آقای کارومرو به بیمارستان منتقل شد و در محاصره سربازان قرار گرفت. او توضیح داد که خودروی دیگری با آنها تصادف کرده و آنها را به زور از جاده خارج کرده است، اما یک مقام کوبایی اصرار دارد که برخوردی صورت نگرفته است.
“البته، من پاسخ دادم، این دروغ بود، هیچ حادثه ای رخ نداده است، بلکه یک حمله آشکار است. او به صورت من مشت زد.» آقای کارومرو به کمیسیون بین المللی گفت. او گفته است که دولت او را برای حمایت از نسخه آنها تحت فشار قرار داده است. او همچنین به کمیسیون گفت که این مقام گفت: آینده شما به اعتراف شما بستگی دارد.
این کمیسیون از کوبا خواست تا به خاطر نقض حقوق بشر علیه آقایان پایا و سپرو غرامت بدهد، تحقیقات کاملی را برای روشن شدن آنچه اتفاق افتاده و مجازات عاملان آن آغاز کند.
کری کندی، رئیس گروه حقوق بشر رابرت اف کندی، گروهی که این پرونده را به کمیسیون حقوق بشر رسانده است، گفت: “مقامات دولتی سعی کردند مرگ خود را به دلیل تصادف رانندگی مقصر بدانند، اما خانواده پایا بهتر می دانستند.” ویدیو ارسال شده در توییتر.
آنجلیتا باینس، معاون سازمان کندی در امور بین المللی و دادخواهی گفت که آقای پایا، یک رهبر کاریزماتیک، تهدیدی مشروع برای رژیم محسوب می شود.
او گفت: «آنها نمی توانستند او را بکشند. باید طوری ساکتش می‌کردند که تصادفی به نظر می‌رسید، وگرنه شهید می‌شد که شد.»
خانم باینز اذعان کرد که یافته‌های کمیسیون تا حد زیادی نمادین بود، زیرا کوبا تقریباً به طور قطع از هیچ یک از توصیه‌های این هیئت تبعیت نخواهد کرد.
رزا ماریا پایا، عضو آقای پایا، گفت: «این حکم چیزی را که ما همیشه می‌دانستیم ثابت می‌کند، و آن اینکه رژیم کوبا پدرم و هارولد سپرو را به دستوری که نمی‌توانست از جانب هیچ کس دیگری به جز بالاترین دستگاه اطلاعاتی کوبا صادر شود، ترور کرد.» فرزند دختر.
خانم پایا ابتکاری به نام CubaDecide را در سال 2015 تأسیس کرد تا سیستم سیاسی سرکوبگر کوبا را متحول کند.
او گفت: «ما با درد رژیم کوبا که پدرم را ترور کرد زندگی کرده‌ایم. ما شکست بزرگ دیکتاتوری را دیدیم که این مرد را کشت اما نتوانست میراث او را بکشد.»
